7/6/17

FİLELEFTEROS gazetesinin bugünkü ana haberi Kıbrıs sorunuyla ilgili gelişmeler. Gazeteye göre Cenevre'de görüşecekler ancak aynı zamanda her olasılığa karşı gemileri ve uçakları Kıbrıs etrafında dolacak. Buna paralel Lefkoşa FIR hattı içerisinde ve yasadışı Dimbu hava alanı "hava sahasında" tatbikat yapacaklar. Olası bu tatbikat Haziran ayı sonu için planlanıyor. Aynı dönem için Türk tarafının ifade şimdi de Kıbrıs sorununda son eylem olacağını etmeye başladığı Cenevre'de de müzakerelerin yapılması planlanıyor. Espen Barth Eida da sürece bununla orantılı bir biçimde yaklaşım gösteriyor. Mustafa Akıncı ve Eida Cenevre Konferansı için Haziran ayının ikinci yarısına işaret etti. Lefkoşa ise tarihin henüz netleştirilmediği görüşünü destekleyerek görüşmelerin başlama zamanı konusunu teyit etmedi. Eida'nın güvenlik konusuna dahil tarafların tümüyle temasları ve tartışması henüz gerçekleşmedi. Mustafa Akıncı'nın New-York görüşmesiyle ilgili ifade ettikleri Türk tarafının Cenevre'ye gittiğinde ortaya koyacağı tavra ilişkin niyetini de netleştirdi. Türk tarafı güvenlik konusu ile paralel konuların tümünü tartışmaya hazır. Ancak güvenlik konusunun kendisi için öncelikli konu olmadığı izlenimi de verdi. Akıncı'nın açıklamaları Türk tarafının bir diğer niyetini de ortaya koydu. Bu da Cenevre'ye gitmek ve Cumhurbaşkanı Anastasiadis'i ya Türk tarafının istediklerini kabul etmek ya da görüşmelerde çıkmazın sorumluluğunu yüklenme ikilemi ile karşı karşıya bırakmak. Akıncı'nın daha şimdiden sorumluluğu Anastasiadis'e yükleme uğraşısı içerisine girmesi bir rastlantı olarak görülmüyor.

Gazetenin diğer haberlerinden bazıları
- Cenevre yolu açıldı ve alan önümüzdeki haftalarda netleşecek. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Danışmanı Eida güvenlik/garantiler konusunda yeni tur temaslarda bulunacak ve üzerinde anlaşma sağlanacak ortak metni biçimlendirmeye çalışacak. New-York ortak yemeğinde anlaşma Genel Sekreter ile Britanya, Birleşik Devletler ve Brüksel'in müdahalesi sonucu sağlandı. Bu Kıbrıs sorunu ile ilgisi olmayan daha başka konularla da bağlantılı. Bunlardan biri Temmuz ayı içerisinde Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölgesi'nde gerçekleştirilecek sondaj çalışmaları. Bir diğer gelişme de Eida'nın Temmuz ayı sonunda grevinden ayrılacak olması. Guteres'i,n görüşme sonrası okuduğu ortak açıklama Lefkoşa'nın izlediği taktik ve sorunun özüne ilişkin yaklaşımıyla bağlantılı bir dizi konuyu da gündeme getirdi. Bunlardan ilki Cumhurbaşkanı Anastasiadis'in yeni bir Cenevre için ileri sürdüğü ön koşulları kaldırmış olması. Cumhurbaşkanı bunu New-York'a gitmek için daha uçağa binmeden belli ölçüde yapmıştı. Yemek sırasında ise tamamı ile terk etti. Bir ikinci olgu ise Cumhurbaşkanı'nın Yunanstan'a karşı duruşu. Son 15 gün içerisinde Aleksis Tsipras Cumhurbaşkanı ile üç kez telefonda görüştü Yunanistan ile Türkiye arasında hazırlık görüşmeleri yapılmadan Atina'yı bağlayacak bir biçimde yeni Cenevre için taahhütte bulunmamasını istedi. Yakın bir geçmişte Kıbrıs'a gelen Nikos Kacas da hazırlık konusunu gündeme getirmişti. Şimdi New-York açıklaması temelinde bu olmayacak. Eida taraflarla anlaşmalı bir biçimde ortak metni kaleme alacak. Türkiye Cenevre öncesi Yunanistan'la bir araya gelmeyi kabul etmiyor. Üçüncü olarak da tartışma metninin Eida kaleme alacak. Elde edilen bilgilere göre Eida bir ilk metni de hazırlamış durumda.

POLİTİS gazetesinin bugünkü ana haberi " Eida bir güvenlik çerçevesi hazırlayacak" başlığı altında Kıbrıs sorunu. Gazeteye göre Eida güvenlik konusunda iki toplum lideri ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nden almış olduğu direktif doğrultusunda, iki taraf ve garantör güçler dahil tüm ilgili tarafların bazı temel çakışmalarından oluşan bir çerçeve hazırlamaya çalışacak. Eida güvenlik konusunda bazı düşüncelerin var olduğunu ve kişi olarak kendisinin bunları ilgili taraflarla daha önce de tartıştığını söyledi. Elde edilen bilgilere göre Eida yeni bir güvenli,k sistemi çerçevesi belirlemeye çalışacak. Uygulamayı, takvimlendirmeyi ve her tür rakamı ise Cenevre konferansında müzakere masasına bırakacak. Bu arada Genel Sekreterin New-York ortak yemeği hiç de kolay geçmedi. İki taraf arasında var olan büyük güvensizlik bir kez daha ortaya çıktı. Güvenlik konusunda yeni yaklaşımlar için düşünceler ve formüller olmasına rağmen Türkiye ve Yunanistan'ın hareket etmek için tam hazır olmadıkları görünümü var. Eida da önümüzdeki günlerde güvenlik konusunda bazı ortak ilkeler olup olmadığını saptamak için çalışacak. Tüm ilgili taraflardan teknokratların mont Pelerin'de kaleme aldıkları sorulara yanıt vermeleri istenecek.

Gazetenin diğer haberlerinden bazıları
- Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Danışmanı Eida Pazartesi günü öğleden sonra New-York'ta düzenlediği basın toplantısında güvenlik ve garantiler başlığında hedefin, 1960 gerçekliğine değil 2017 gerçekliğine dayalı 21. yüzyılda Kıbrıs'ta güvenlik konusunda yeni bir ortak vizyonun yaratılması yolunun olup olmadığının incelenmesi olduğunu söyledi. Ortak vizyonunun değiştirilmesi gerekenlerin değiştirilmesini devam etmesi gerekenlerin de devamını sağlamasını öngöreceğini ifade etti. Önümüzde daha uzun bir yol olduğunu söyleyen Eide, “her iki toplumda ve tüm Kıbrıslılarda bir güvenlik hissi yaratacak, birinin güvenliğinin, diğeri için güvensizlik havası yaratmayacak, bir güvenlik sisteminin bulunmasının inceleneceğini” dile getirdi. Yemekte hidrokarbon konusunun tartışılıp tartışılmadığı sorusuna, Özel Danışman, bu konunun tartışılmadığını sadece küçük değinmeler yapıldığını belirterek, “her iki toplum liderinin de söylediği gibi, çözüm bulunması durumunda, hidrokarbon olumlu bir madde olabilir, çünkü kaynaklar paylaşılabilir ve bölgede bir enerji merkezi oluşturulması kolaylaştırılabilir “dedi.

ALİTİA gazetesinin de bugünkü ana haberi "Ya çözüm ya kriz" başlığı altında Kıbrıs sorunuyla ilgili gelişmeler. Gazeteye göre önümüzdeki günlerde toplanması beklenen Cenevre 2 Konferansı sona kadar devam edecek. Eida'nın birçok kez ifade ettiği gibi süreçte son mil kat edilecek. Eida dün yaptığı açıklamada Konferansın "ucu açık bir süreç" olacağını belirti ve devamla da "başlangıç tarihimiz olacak ancak bitiş tarihimiz olmayacak çünkü bitiş ya sorunun çözümü ya da çözümsüzlüğü olacak" dedi. Mustafa Akıncı da dün son fırsattan bahsetti.

Gazetenin diğer haberlerinden bazıları
- New-York'ta neler üzerinde anlaşmaya varıldı? Genel Sekreterin açıklamasına göre herkes güvenlik garantiler başlığının her iki toplum için de yaşamsal bir öneme sahip olduğu konusunda anlaştılar. Bu başlıkta ilerlemenin bütünsel bir çözümün başarılmasında ve iki toplum arasında gelecekteki güvenlikleriyle ilgili güven inşa etmede özlü bir unsuru teşkil edecek. taraflar Eida'nın tüm tarafları Cenevre ve Mont Pelerin'de Kıbrıs'la ilgili Konferans toplantıları sonuçları temelinde güvenlik ve garantiler konusundaki tartışmaları yönlendirecek ortak bir belge hazırlanmasına dahil etmesi konusu üzerinde anlaştılar. Liderlerin toprak, mülkiyet yönetim ve yetkilerin paylaşımından başlayarak askıda kalan konularda Cenevre'de toplumlararası müzakerelere devam etmeleri konusunda da anlaşma sağlandı. Aynı zamanda Genel Sekreter ve iki lider " tüm konuların bağlantılı müzakere nesnesi olacağı ve tüm konularda anlaşma sağlanmadan hiçbir konuda anlaşma sağlanmış olunmayacağı" konusunda da anlaşma sağladılar.

HARAVGİ gazetesinin de bugünkü ana haberi Kıbrıs sorunu. Gazeteye göre Eida'nın güvenlik/garantiler konusunda hazırlayacağı belge teknokratların katılımıyla Mont Pelerinde hazırlanan belgeden çok farklı olmayacak. Bu verilere göre Türkiye 60 garantiler sisteminin terke dilmesi gereğini tanıyor. Kıbrıstürk toplumunun "tekrardan sistem dışına atılması" durumunda ne olacağı yönünde endişe dile getiriyor. Buna karşı Kıbrısrum tarafı garanti sisteminin kaldırılmasını ve müdahale hakkının olasılık dışı bırakılmasını istiyor. Kıbrısrum tarafı da Kıbrıstürk tarafının ayrılması durumunda ne olacağı sorusunu soruyor ve bundan endişe duyuyor. Bu arada Hükümet Sözcüsü Nikos Hristodulidis dün yaptığı açıklamada Eida'nın hazırlayacağı belgenin ne Birleşmiş Milletler'in ne de Eida'nın belgesi olacağını, güvenlikle ilgili tartışmaya katılan tarafların, birinin güvenliğinin öteki için tehdit teşkil etmemesi temel hedefini başarmak için ortak yaklaşımlarının yer alacağı ortak belgesi olacağını söyledi. Bu arada AKEL Genel Sekreteri Andros Kipriyanu müzakere olmaksızın Kıbrıs sorununun çözülemeyeceğini söyledi. Kurumumuza açıklamalarda bulunan Kipriyanu, diyalogun yeniden başlayacak ve güvenlik ve garantiler başlığının tartışılacak olmasının AKEL’i memnun ettiğini söyledi. Olguların doğru yönde gelişmesi için şimdi gerekli olanın, herkesin birlik halinde işbirliği yapması olduğunu dile getirdi. Cumhurbaşkanı Anastasiadis’in tezlerini değiştirdiği konusunda eleştirildiğinin hatırlatılması üzerine de, AKEL’in böylesi bir tartışmaya girmesinin söz konusu olmadığını ifade etti. “Cumhurbaşkanı bu konuyu, bu eleştirleri kendisine yöneltenlerle tartışsın” dedi. Kipriyanu, AKEL’e göre doğru yolda olunduğuna ve olguların şimdi çok önemli bir gelişme sürecine gireceğine dikkat çekti. Güvenlik ve garantilerle ilgili tartışma belgesinin bir hakemlik niteliği olup olmayacağı sorusuna da bu belgede tüm ilgili tarafların tezlerinin yer alacağını ve tanrı kelamı olmayacağına vurgu yaptı.